20. yy Almanya’sında sanat tüm dünyada olduğu gibi gelişiyor ve kısmen de radikalleşiyordu. Kurulan müzeler çağdaş sanat eserlerini topluyor / sergiliyordu. Adolf Hitler’in 1933 yılında devlet başkanı olmasının ardından sanata ciddi saldırıları oldu. Kitap yakmalar, müzisyenleri yazarları tutuklamalar, öğretim görevlilerini mesleklerinden uzaklaştırmalar, müzelere müdahaleler gerçekleşti.
Hitler yaptığı konuşmalarda bazı sanatçıları “dejenere, yoz, çürümüş” ilan etti. Buna paralel olarak Naziler sanata karşı politikalarını geliştirdiler, devlet müzelerinden 20.000’den fazla eseri çıkarttılar.

9 Temmuz 1937’de ise Nazi Partisi Münih’de aynı zamanda açılan iki sanat sergisi gerçekleştirdi. “Alman Sanatı Büyük Sergisi” (Große Deutsche Kunstausstellung) ve “Dejenere Sanat” (Entartete Kunst) Sergisi.
Bu sergilerde Hitlerin bahsettiği sanat anlayışı yansıtılacak ve çürümüş sanat halka teşhir edilecekti. Sergiye ilk hafta 1 milyon kişi katıldı. ABD’li bir sanat eleştirmeni “bu özel zamanda Hitlerle yanana duran çok sayıda sanatsever var” diyerek durumun vahametini aktarıyordu.

Hitler’in emri ile “Dejenere Sanat” (Entartete Kunst) Sergisi için Joseph Goebbels, Reichskammer der Bildenden Künste’nin (Reich Görsel Sanatlar Odası) başkanı olan Adolf Ziegler çalışmaya başladı. Çok sayıda şehirde devlet koleksiyonlarını gezen beş kişilik bir komisyon kurularak, iki haftada 5.238 eseri ele geçirerek dejenere olduğunu kabul etti.
Bu eserlerden 650 tanesi seçilerek “Dejenere Sanat” (Entartete Kunst)’da sergilendi. İddiaları bu eserlerin “çöküş”, “karakterin zayıflığı”, “akıl hastalığı” “ırk kirliliği” gibi konuları yansıttığıydı.

Sergi Hofgarten’deki Arkeoloji Enstitüsü’nde düzenlendi. Pek çok eser, çerçevesiz olarak sergilendi ve kısmen aşağılayıcı sloganlarla kaplandı. Başta Alman sanatçılar olmak üzere altısı Yahudi, 112 sanatçının eserleri sergilendi, bunlardan bazıları; Georg Grosz, Ernst Ludwig Kirchner, Paul Klee, Georg Kolbe, Wilhelm Lehmbruck, Franz Marc, Emil Nolde, Otto Dix, Willi Baumeister, Kurt Schwitters, Ziegler, Pablo Picasso, Jean Metzinger, Albert Gleizes, Piet Mondrian, Marc Chagall ve Wassily Kandinsky idi.
Sergi 30 Kasım 1937’ye kadar sürdü ve 2.009.899 kişi ziyaret etti, günde ortalama 20.000 kişi. Sergi birkaç ay sonra Berlin’de ve daha sonra başka bir milyon kadar insan tarafından görülmek üzere Leipzig, Düsseldorf, Weimar, Halle, Viyana ve Salzburg’da düzenlendi.

Sergilenen eserlerden bir kısmı tahrip edildi, yakıldı veya Naziler tarafından satıldı. 300’ü sanat satıcısı Hildebrand Gurlitt tarafından çalındı. 2012 yılında oğlunun dairesinden ele geçirildi. Sağlam durumda olanları ve kopyaları bugün dünyanın çeşitli müzelerinde sergilenmektedir.
Ulaşabildiğimiz 74 tanesi burada;
Kaynak:
Wikipedia – Khan Academy
0 Comments